Healthyjeltje’s No. 6 Orthorexia
Ja, en toen was er al heel snel nog een Blog. Ik werd getipt op een interessant programma namelijk ‘Niet meer gezond” wat gaat over mensen die ogenschijnlijk onder invloed van social media doorslaan in hun omgang met voeding en sport en daardoor een ‘nog niet officieel erkende” ziekte kunnen ontwikkelen, namelijk orthorexia.
Degene die mij tipte is zelf psycholoog, Elise Peetoom, dus ik was heel blij en heb haar meteen 3 vragen onder de mooie neus geduwd. Ik voel me namelijk wel een beetje aangesproken door wat ik zelf doe met Healthyjeltje op social media. Ik weet dat ik niet obsessief met eten bezig ben, maar misschien komt dit wel zo over en dat vind ik dan net zo erg eigenlijk.
Social Media is nu eenmaal een gedeeltelijke fake wereld en daar doe ik ook aan mee. Omdat ik een gezond leven predik met inderdaad gezond eten en regelmatig sporten, post ik als voorbeeld geen foto’s van het moment dat ik een tompouce naar binnen schuif. Met uitzondering van de hotdog die ik op vakantie opat en dit ook liet zien. Het is natuurlijk juist mijn doel om te laten zien dat een gezonde levensstijl niet saai is en dat er genoeg ruimte is om te genieten zonder junkfood. Als dat genieten bij jou niet meer lukt zonder schuldgevoel dan is dat niet oke.
Waarom denk ik dat ik geen eetstoornis heb? Volgens mij heb ik een goed beeld van hoe ik er uitzie. Ik ben slank maar niet broodmager. Ik vind het heerlijk om te sporten maar soms ook niet en dan ga ik niet of ik werk een verkort programma af. Hiervan raak ik echt niet in paniek. Gezond eten is voor mij belangrijk maar snoepen net zo dus dat doe ik dan ook elke dag en voel mij daar in het geheel niet schuldig over. Ik ben dus van mening dat ik helemaal in balans handel…..maar is dat wel zo? Interessant.
Vandaar dat ik de psycholoog onder andere heb gevraagd hoe ik overkom op social media….en nog wat meer.
*******
Elise aan het woord:
Bij dit onderwerp moet ik voorop stellen dat ‘orthorexia’ door psychologen en psychiaters niet als een officiële eetstoornis wordt gediagnosticeerd omdat er nog geen criteria zijn opgenomen in het psychiatrisch handboek (DSM). Een eetstoornis is een ernstige psychische aandoening met als grootste kenmerk dat je gezondheid, sociale leven of je eigen psychische welzijn eronder lijdt. Als dat bij orthorexia het geval is, is er een grote kans dat dat binnen de (geestelijke) gezondheidszorg als nieuwe eetstoornis wordt gezien.
Ik denk dat niet iedereen orthorexia kan ontwikkelen, zoals niet iedereen een eetstoornis als anorexia nervosa of bulimia nervosa krijgt. Mensen met persoonlijke eigenschappen als een laag zelfbeeld, beperkt zelfvertrouwen en perfectionisten, zijn een risicogroep. Vrouwen hebben een grotere kans een eetstoornis te ontwikkelen maar bijzonder is dat de verwachting is dat orthorexia ook meer onder mannen zal gaan voorkomen. (Healthyjeltje: dat verbaast mij niet. Ik weet dat er op sportscholen veel jonge mannen enorm gedisciplineerd met voeding bezig zijn om hun vetpercentage te verlagen en spiermassa te vergroten om vervolgens weer een periode te gaan “bulken”.)
Hoe komt Healthyjeltje over op social media? Als mensen jouw site en blogs goed lezen, kunnen ze de nuance uit jouw berichten er wel uithalen denk ik. Ik persoonlijk vind dat je een mooie balans hebt tussen de realiteit en het inspireren van mensen. Omdat jij ook laat zien dat je wel eens iets calorierijks eet of dat je geen tijd had om te sporten, nuanceer je het beeld dat je alleen maar wortels zou eten. Dat inspireert mensen ook erg, je laat zien hoe je de draad weer kunt oppakken.
Sociale media heeft mijn inziens een hele grote invloed op het ontwikkelen van een eetstoornis, zeker in een welvarende maatschappij waar slank zijn het ideaalbeeld is. Zou je wat willen afvallen, meer willen sporten en gezonder willen eten? Dan is het heel erg inspirerend om te zien dat het iemand anders zo goed lukt.
Het gevaar is dat je van jezelf verlangt dat het voor 100% lukt en niet meer kunt accepteren als dat niet lukt. En nog belangrijker, niet meer de realiteitszin hebben dat 100% nu eenmaal niet haalbaar is. Dus ben je een perfectionist, stel je hoge eisen aan jezelf, hou je van controle, is jouw zelfbeeld afhankelijk van je uiterlijk en de mening van anderen? Dan ben je waarschijnlijk bereid heel veel op te offeren (zo niet alles) om je doel te behalen. In dit geval is het goed om af en toe te peilen bij je omgeving hoe het ervoor staat en hun advies serieus te nemen.
Ik zelf, Healthyjeltje, denk dat (als je niet in bovengenoemde risicogroep valt) het niet zo erg is om in het begin een beetje door te slaan. Dat heb ik zelf ook gehad om vervolgens terug te komen op een levensstijl die in de praktijk haalbaar is. Soms moet je even ergens voor de volle 100% induiken om je iets eigen te maken.
In mijn praktijk als voedingscoach zie ik ook veel verschil voorbijkomen. Soms ontvang ik vrouwen die mijn inziens te dwangmatig bezig zijn terwijl ze echt al heel gezond eten. Dan begint de dag al met stress. Het tegenovergestelde ook, alleen op je voeding letten wanneer het perfect uitkomt en er geen feestje, etentje, borrel op de agenda staat. Heb je een rijk sociaal leven, dan gaat dat ‘m ook niet worden. Balans vinden is ‘the key”. Af en toe zondigen is niet erg maar op een feestje helemaal los gaan omdat het nu eenmaal feest is, hoeft ook niet.
Voor mij is niet alleen gezonde voeding en sport belangrijk maar zeker net zoveel een positieve en relaxte ‘state of mind’. Hou je doel (een gezond lichaam) voor ogen maar ben jezelf niet de hele dag door (of voor de spiegel) in je hoofd aan het straffen.
En social media? Neem het met een korrel zout (behalve mij dan ;-)) Foto’s kun je tegenwoordig zeer makkelijk perfectioneren, en weet dat ieder mens gezien wil worden, ook de al heel populaire (juist die!), en iedereen voelt zich regelmatig lelijk, eenzaam of ongewenst (ik ook). Zie Facebook en Instagram als een mooi boek met plaatjes waar je inspiratie uit haalt met in je achterhoofd dat het allemaal in scene gezette momentopnamen zijn.
En hou ten alle tijde “die blink kant bo” ! Kies elke dag weer voor positiviteit, liefde in het algemeen, complimenteus naar jezelf en anderen & wees dankbaar elke dag weer, als je gezond bent, lieve en gezellige mensen om je heen hebt die zich om je bekommeren, werk hebt dat je leuk vindt. Er is genoeg om blij voor te zijn. En ben je een dag niet blij, duw dat dan niet weg, accepteer het, het gaat vanzelf over. We zijn allemaal mensen!
Fijn weekend!
En Elise bedankt voor je input XXX